Nieuwsarchief 2023
27 december 2023
Ja, je kan ook gewoon naar films kijken
en muziek beluisteren met immersief geluid met de
nieuwe Dolby Atmos Music 9.1.6 luidsprekeropstelling
Marantz - AV8805A - AV Pre Amplifier
Ik had de Marantz AV8805A al in september 2023 besteld samen met zo goed als alle andere apparatuur die ik nodig had om de hardware upgrade naar Dolby Atmos Music 9.1.6 te kunnen uitvoeren. En het is het eerste toestel dat ook daadwerkelijk geleverd werd. Ik heb hem dan nog meer dan 2 maanden onuitgepakt in de doos gelaten om hem pas eind oktober te installeren in de Machine Room.
En waarom heb ik deze gekocht? Inderdaad om ook gewoon naar films te kunnen kijken en muziek beluisteren met immersief geluid met de nieuwe Dolby Atmos Music 9.1.6 luidsprekeropstelling. Vroeger kon ik dit ook maar dan slechts in Surround 5.1 met een Denon AVR-X3400H:
Maar de Denon AVR-X3400H kan maximaal 7.2 kanalen gelijktijdig verwerken terwijl ik nu tot 9.1.6 kanalen wil kunnen weergeven + de Denon AVR-X3400H is eerst en vooral een eindversterker zoals je kan zien op de achterkant van het toestel:
Je ziet de standaard rode en zwarte schroefaansluitingen om luidsprekers op aan te sluiten en heeft bijkomend ook ongebalanceerde pre uitgangen met RCA Cinch (op -10dBv voor geluidsinstallaties in de huiskamer). Dit is uiteraard niet zo handig is in een studio waar alles met gebalanceerde XLR aansluitingen werkt (op +4dBu voor professioneel gebruik).
Dit is de achterkant van de Marantz AV8805A:
Zoals je kan zien kan je hier geen luidsprekers aansluiten want er zijn geen rode en zwarte schroefaansluitingen aanwezig en dus is het per definitie een échte voorversterker en geen eindversterker. En naast ongebalanceerde pre uitgangen met inderdaad ook RCA Cinch zijn er ook professionele XLR aansluitingen aanwezig en is de Marantz A8805A dus ook perfect geschikt voor gebruik in een studio. Er zijn 15 uitgangen (+ 2 extra voor subwoofers), dus een 9.1.6 luidsprekeropstelling aansluiten is mogelijk. Maar de AV8805A kan slechts 13.2 kanalen gelijktijdig verwerken dus hij kan maximum 13 + 2 kanalen gelijktijdig uitsturen en geen 15 kanalen die nodig zijn voor 9.1.6. Maar dit is in de praktijk geen probleem want 9.1.6 kan worden omgezet naar 9.1.4 of 9.1.2 of 7.1.6. al naargelang welke luidsprekers je al dan niet wil gebruiken. Alle 15 uitgangen zijn in ieder geval vast aangesloten dus is het kiezen van welke luidsprekers je wil gebruiken een kwestie van op de AV8805A de gewenste preset te kiezen.
Ter info: er bestaat ook de Marantz A10 die 15.4 kanalen gelijktijdig kan verwerken en die heeft 17 XLR aansluitingen (+ 4 extra voor subwoofers), maar is wel 2.500 euro duurder dan een A8805A en dat vond ik toch wel wat teveel van het goede om echt 9.1.6 te hebben i.p.v. 9.1.4 om wat films te kunnen bekijken en muziek te beluisteren. Voor Dolby Atmos Music producties in de studio is er uiteraard wel steeds 9.1.6 beschikbaar want daar heeft de Marantz AV8805A helemaal niets mee te maken.
Het is trouwens ook zo dat voor Dolby Atmos Music zo goed als altijd 9.1.4 gebruikt wordt en raar of zelden 9.1.6, want 9.1.6 is er vooral voor standaard Dolby Atmos waar je een helikopter recht boven je hoofd wil kunnen horen rondvliegen. Iets wat trouwens ook perfect kan met 9.1.4 aangezien de hoogtekanalen in standaard Dolby Atmos en Dolby Atmos Music 'object based' zijn en de Dolby Atmos processor in de AV8805A dus perfect weet waar iets moet klinken en welke luidsprekers hij daarvoor moet aansturen bij 9.1.4 in plaats van 9.1.6...
Ik heb de Marantz AV8805A rechtstreeks aangesloten op een aparte Avid HD 16x16 analoge I/O van mijn Pro Tools | HDX systeem zodat ik steeds de audio via Pro Tools digitaal naar de Dolby Atmos Music 9.1.6 luidsprekeropstelling stuur. Er zit dus slechts 1 high-end AD/DA conversie tussen de bron en de luidsprekers wat in principe onhoorbaar is + alles is ook correct gekalibreerd. Een bijkomend voordeel is dat ik op deze manier in de Pro Tools Ultimate software de Dolby Atmos Music mix in real time kan bekijken, kanalen kan muten of solo beluisteren en uiteraard ook alles kan opnemen met Pro Tools Ultimate om bv. later een mix tot in het kleinste detail te kunnen herbeluisteren en analyseren.
De Marantz AV8805A is uiteraard ook een heel uitgebreide beeldprocessor maar mij gaat het natuurlijk vooral om de immersieve audio, de aanwezige immersieve audioformaten zijn:
- Auro 3D
- Dolby Atmos
- Dolby Surround
- Dolby TrueHD
- DTS HD Master
- DTS:X
- DTS Neural:X
- DTS Virtual:X
- IMAX Enhanced
- Multichannel Stereo
Het enige formaat in het lijstje dat ik niet kan weergeven is Auro 3D omdat mijn Sony - UBP-X800M2 - 4K HDR Blu-ray speler dit niet kan weergeven, dus hiervoor zou ik nog een Blu-ray speler moeten kopen van een ander merk dan Sony dat Auro 3D wel ondersteunt (alhoewel de vraag zich stelt of dit nog veel zin heeft gezien het jammerlijk falen van dit formaat op de wereldmarkt ten gunste van Dolby Atmos en Dolby Atmos Music). Je kan ook elk immersief audioformaat upscalen of downscalen en het upscalen werkt ook zeer goed, maar toch gebruik ik vooral 'Pure Direct' weergave waarbij in de AV8805A alles wordt uitgeschakeld wat niet nodig is voor een zo perfect mogelijke geluidsweergave.
Verder heb ik er via HDMI naast de Sony - UBP-X800M2 - 4K HDR Blu-ray speler ook nog een Apple TV 4K (Wi-Fi + Ethernet) - 128 GB op aangesloten (met een abonnement op Apple Music). Dus ik kan ook Apple's spatial audio beluisteren (= Dolby Atmos Music) in de hoogst mogelijke geluidskwaliteit.
Je kan het al zien op bovenstaande foto's maar de Marantz AV8805A heeft een heel degelijke high-end bouwkwaliteit (het toestel weegt dan ook 13,7 kg) en dat laat zich ook merken aan de binnenkant... Kijk alleen al maar naar die reusachtige 'Power transformer for audio'... nice!
13 december 2023
Hardware upgrade van surround 5.1 naar
Dolby Atmos Music 9.1.6
in samenwerking met
en
8331A SAM Studio Monitor (x10)
8341A SAM Studio Monitor (x5)
en
7360A SAM Studio Subwoofer (x2)
9301B AES/EBU Multichannel Interface
Het heeft veel langer geduurd dan verwacht, maar eindelijk is de hardware upgrade van surround 5.1 naar Dolby Atmos Music 9.1.6 uitgevoerd!
De 3 laatste posts gaven het uiteraard al weg aan wie een beetje thuis is in immersive audio:
1) de post van 15 september 2023 laat een bovenaanzicht zien zoals onderstaand plan. Mijn set-up is een zogenaamde 'equidistant' opstelling waarbij alle luidsprekers op dezelfde afstand staan van het middelpunt + ook de voorste en achterste hoogteluidsprekers hangen op gelijke afstand van het middelpunt. De middelste 2 hoogteluidsprekers niet maar dit wordt gecompenseerd door 'time-of-flight alignment' in de GLM software die alle luidsprekers aanstuurt
Maar de aandachtige kijker zal uiteraard merken dat de luidsprekerposities niet overeenkomen met de stipjes die in de post van 15 september 2023 te zien zijn, maar dat is omdat de stipjes -90 graden gekanteld zijn met de subwoofers bovenaan omdat dit een veel mooier symmetrisch stipjespatroon toont dan bovenstaand plan. Dit is de versie -90 graden gekanteld met daaronder de stipjes in dezelfde schaal:
Maar de stipjes van de 6 hoogteluidsprekers komen niet helemaal exact overeen met het plan omdat de stipjes gebaseerd werden op één van de eerste plannen die ik in september 2023 gemaakt had en het plan hierboven de werkelijk uitgevoerde plaatsing weergeeft in de maand november 2023
2) de post van 14 oktober 2023 laat alle mogelijke immersive luidsprekergroepen zien (volgens de SMPTE standaard) van 5.1 tot 9.1.6 (combinaties van de getallen tussen haakjes zijn allemaal mogelijk) maar enkel de .1. + 6 + 9 zijn wit gekleurd en verklappen de opstelling die ik aan het bouwen was. De cijfers 3 en 8 zijn grijs gekleurd omdat er geen immersive luidsprekergroepen bestaan met 3 of 8 luidsprekers
3) de laatste post van 13 november 2023 laat op de achtergrond een beeld uit de DOLBY ATMOS VISUALIZER zien en de witte lijntekening laat een Genelec 8331A SAM Studio Monitor zien die aan een gridbuis hangt
Het is een heel avontuur geweest, ik heb alles zelf ontworpen (in samenwerking met Genelec) en ook alles zelf geplaatst en bekabeld. Ik heb bv. meer dan 150 m aan stroomkabel gebruikt en ook meer dan 100m aan AES/EBU kabel, want de gehele 9.1.6 set-up wordt digitaal aangestuurd vanuit Pro Tools Ultimate. Maar de 5 x 8341A SAM Studio Monitor en de 2 x 7360A SAM Studio Subwoofer worden ook nog steeds analoog gebruikt als 2.1 of 5.1 set-ups vanuit de GraceDesign M906 Monitor Controller. Vooral bij het mixen in stereo heeft dit als grote voordeel dat ik makkelijk kan switchen naar de andere analoge stereo luidspreker set-ups (Genelec 8320A, Yamaha NS-10M Studio of de Avantone Pro Mixcubes Active)
OK... nu volgen nog wat foto's die ik de voorbije maanden snel-snel genomen heb met mijn iPhone...
Eerste foto: zo goed als alle nieuw aangekocht materiaal is gearriveerd, de gridbuizen heb ik zelf op lengte gezaagd want het waren oorspronkelijk 3 buizen die 6 m lang waren. Uiteraard heb ik mijn reeds aanwezige Genelec SAM Studio Monitors gerecupereerd in de nieuwe set-up dus ik heb slechts 3 x 8341A en 5 x 8331A nieuw moeten aankopen:
De eerste testen om luidsprekers op te hangen:
Hoogteluidsprekers voor de eerste keer opgehangen, in totaal werd het raster nog 3 keer aangepast vooraleer alles correct was...
Ter info: de extra gridbuizen in het midden zorgen ervoor dat het raster niet teveel gaat doorhangen door het gewicht van de 6 hoogteluidsprekers:
Alle luidsprekers zijn opgesteld/opgehangen en de GLM software detecteert ze allemaal, de bekabeling is foutloos!
Maar... toen bleek plots dat het schakelen tussen de verschillende analoge en digitale set-ups niet goed werkte... Vijf gloednieuwe Genelec SAM Studio Monitors bleven namelijk steeds in analoge mode werken en wilden maar niet schakelen naar digitale mode (met heel bizarre gevolgen waarbij bv. sommige luidsprekers alleen maar correct klonken als ze bewust foutief aangesloten werden). Ik heb mij er gek op gezocht maar uiteindelijk bleek dat alle bekabeling 100% zeker correct was terwijl een fout in de bekabeling uiteraard het meest voor de hand liggend zou geweest zijn.
Genelec Support heeft mij hier heel de tijd in begeleid en zij wisten mij te vertellen dat ze zoiets nog nooit meegemaakt hadden en overwogen op een bepaald moment zelfs om die 5 gloednieuwe Genelec SAM Studio Monitors te vervangen. Maar na 2 weken uitgebreid zoeken, testen en luidsprekers van plaats wisselen bleef als enige mogelijkheid (buiten het vervangen van de 5 luidsprekers) enkel nog over dat er ergens een bug in mijn GLM set-up moest gekropen zijn... Uiteindelijk moest ik in de GLM software helemaal van vooraf aan herbeginnen, deed ik exact hetzelfde als ik de eerste keer had gedaan en... vanaf toen werkte plots alles zoals het hoort, oef!
Volgende 4 foto's: alle problemen zijn opgelost, de luidsprekers zijn definitief gericht en gekalibreerd, de hardware upgrade van 5.1 Dolby Surround naar 9.1.6 Dolby Atmos Music is helemaal klaar!
Ter info: de Lrs en Rrs achteraan in de studio op foto's 2, 3 en 4 staan absoluut niet in de weg + de grote statiefplaten op de grond zorgen er ook voor dat je er ook niet te dichtbij komt en tegen de luidsprekers stoot + de Waldorf Quantum MK2 synthesizer boven de Roland JUPITER-80 hindert de luidsprekers ook niet:
Nog 6 foto's van details van het kader dat onder het spanplafond hangt en van de bekabeling en luidsprekers aan de gridbuizen:
Qua hardware is dus alles helemaal klaar nu en werkt alles ook perfect, maar dit wil zeker nog niet zeggen dat ik er al ben...
Want nu volgen onder andere nog:
- heel wat luistertesten doen en vooral veel Dolby Atmos Music mixen beluisteren om te analyseren hoe andere engineers mixen in het Dolby Atmos Music formaat. Maar in tegenstelling tot mixen in het Dolby Atmos Movie formaat waar er veel regeltjes zijn die je moet volgen, blijkt bij Dolby Atmos Music iedereen te doen wat hij zelf goed vindt en wordt er vooral heel veel geëxperimenteerd... En zo hoort het ook bij muziekproducties natuurlijk...
- veel nieuwe software leren gebruiken waaronder uiteraard de Dolby Atmos Renderer:
- het installeren en leren gebruiken van nieuwe plug-ins voor Pro Tools Ultimate, Black Friday kwam hier als geroepen want toen heb ik heel wat heel specifieke plug-ins voor 9.1.6 kunnen kopen aan zeer goede prijzen
- mijn website aanpassen met recente foto's, aangepaste apparatuurlijsten en nieuwe pagina's (en dit in 3 talen)
Uiteraard ga ik Delta Music Belgium ook nog aanmelden bij Dolby Professional om ook officieel het mixen in Dolby Atmos Music formaat te mogen aanbieden en vermeld te worden op hun website als Dolby Atmos Music studio. Dit zou geen enkel probleem mogen zijn aangezien mijn nieuwe Dolby Atmos Music 9.1.6 set-up met enkel Genelec SAM Studio Monitors + de plaatsing en kalibratie meer dan ruim voldoende voldoet aan de vereiste specificaties
En misschien ga ik ook nog proberen om een Dolby Atmos Movie certificatie te verkrijgen aangezien mijn nieuwe set-up ook ruim binnen de officiële technische specificaties en kalibraties voor Dolby Atmos Movie valt. Maar aangezien ik niet echt de ambitie heb om films te gaan mixen (ik ben en blijf eerst en vooral een muzikant) zal het wellicht afhangen van het prijskaartje dat daaraan vast hangt... Want voor een Dolby Atmos Movie certificatie komen mensen van Dolby Professional ter plaatse in de studio om geluidsmetingen uit te voeren en moet je ook nog enkele opleidingen volgen (waaronder een dag 'oefenen' in een gecertificeerde Dolby Atmos Movie studio) en dat is uiteraard niet gratis...
Om deze post af te sluiten, wat zijn mijn eerste indrukken na immersieve muziek beluisterd te hebben in mijn nieuwe Dolby Atmos Music studio?
13 november 2023
14 oktober 2023
15 september 2023
28 augustus 2023
Vandaag werd een grote doos geleverd...
Ik heb er lang op moeten wachten, hij was reeds besteld op 08 mei 2023 bij Thomann...
Maar eigenlijk wacht ik er al 2 jaar en 8 maanden op want ik had er al eentje besteld (en betaald) op 12 januari 2020 bij Bax Music. Maar die bestelling werd op 24 mei 2020 onverwacht door Bax Music geannuleerd want er waren wereldwijd grote misverstanden geweest rond hoeveel toestellen er gebouwd gingen worden. Hierdoor waren er veel meer verkocht geworden (via pre-order) dan er uiteindelijk daadwerkelijk geleverd konden worden... en bleef ik uiteindelijk heel erg teleurgesteld met lege handen achter...
Tot ik op zondag 7 mei 2023 per toeval te weten kwam dat er een 2de reeks van deze toestellen gemaakt gingen worden. Eerst was er het nieuws dat ze enkel voor de Amerikaanse markt bedoeld waren en meteen ook al besteld konden worden bij Sweetwater, maar ook dat en Europa uit de boot zou vallen... Dan kwam maandag 8 mei 2023 het nieuws dat je ze ook daadwerkelijk kon bestellen in Groot-Brittannië... En maandagavond kwam het grote nieuws dat je ze ook kon bestellen in Europa bij Thomann in Duitsland!
Met een klein hartje ben ik dan in meteen naar de website van Thomann gesurft... na wat zoeken vond ik de juiste pagina... er was een groene knop om te bestellen... en een oranje tekst met de melding 'Beschikbaarheid: in 6-7 weken beschikbaar'... ik kon mijn ogen niet geloven!
Ik heb toen dan ook geen seconde geaarzeld, heb er uiteraard onmiddellijk eentje besteld en om 22.16u kreeg ik de automatische bestelbevestiging... Maar een automatische bestelbevestiging bij Thomann moet steeds nogmaals bevestigd worden door een medewerker tijdens de kantooruren dus het was nog een nacht lang afwachten tot die zou arriveren... Tot ik dinsdagochtend 9 mei 2023 om 8:30u eindelijk de verlossende mail ontving met de melding dat bestelling verwerkt was en er dus werkelijk een toestel voor mij gereserveerd was!
Diezelfde dinsdagochtend ben ik terug naar de website van Thomann gesurft en... de pagina was verdwenen alsof die er nooit geweest was... Het gerucht gaat dat ze toen op minder dan 24u allemaal uitverkocht waren, maar over hoeveel stuks het juist ging is voor zover ik weet niet geweten (ook niet over hoeveel er toen wereldwijd beschikbaar waren).
Toen begon uiteraard weer het bang afwachten of ik er ook daadwerkelijk eentje geleverd zou krijgen... Na de vooropgestelde beschikbaarheid van 6-7 weken afgewacht te hebben kreeg ik op 27 juni 2023 plots het bericht dat de levering uitgesteld werd tot 28 augustus 2023... Tja, zo had ik van Bax Music 2 jaar daarvoor ook verschillende mails ontvangen die telkens de levertijd deden opschuiven tot ze uiteindelijk de bestelling geannuleerd hadden. Ik was er dus helemaal niet gerust in, ik zou het pas geloven eens hij daadwerkelijk bij mij in de studio zou staan!
Tot ik op 11 augustus 2023 een mail van Thomann ontving met de melding dat het toestel die dag verstuurd was! Iedereen anders zou dan wellicht zeer luid 'Joepie!' roepen, maar eerste wat ik toen riep was letterlijk 2x achter elkaar 'shiiittt! want ik was toen op vakantie en ik zou pas op zondag 27 augustus 2023 terug thuis zijn, help! Het heeft dan nog heel wat voeten in de aarde gehad om de levering alsnog uitgesteld te krijgen tot vandaag 28 augustus 2023, maar het is gelukt, want... hij werd vandaag netjes afgeleverd zoals op bovenstaande foto te zien is!
De vaste lezers van mijn nieuwspagina's weten uiteraard al lang over welk toestel het hier gaat:
Nieuw in mijn synthesizercollectie:
ARP 2600 FS
(limited edition)
Ik ga hier niet al teveel uitweiden over de ARP 2600 FS, want de ARP 2600 is één van de meest iconische synthesizers die ooit gebouwd werd. Dit is een Full Size limited edition versie van de legendarische ARP 2600 die gebouwd werd van 1970 tot 1980 in verschillende versies, waar de ARP 2600 FS een synthese van is. Ook al is het een op en top een Amerikaans ontwerp van Alan Robert Pearlman (ARP), hij wordt nu geheel met de hand gebouwd bij KORG in Japan. Maar KORG kreeg wel de hulp van David Friend, mede-oprichter van ARP Instruments om een zo origineel mogelijke versie van de ARP 2600 te bouwen met hand geselecteerde onderdelen. Er zit trouwens ook een echte string reverb in zoals bij (alle?) originele versies ook het geval was.
Maar de ARP 2600 FS werd ook wel aangepast aan de moderne tijd door bv. de toevoeging van USB, MIDI en XLR outputs + hij komt met het ARP 3620 keyboard dat ook enkele extra functies heeft tegenover de originele versie, bv. aftertouch, een extra LFO, vibrato en een arpeggiator.
En er komt ook nog een transportkist bij die vooral handig is om de deksels van de synthesizer en het klavier in op te bergen en om te dienen als luxe statief voor de synthesizer :-) En ik doe net hetzelfde:
Het klavier ligt gedeeltelijk mee op de kist, het König & Meyer 11940 partituurstatief geeft de nodige stabiliteit zodat het niet voorover kantelt, dit werkt verbazingwekkend goed en neemt ook weinig tot geen plaats in (tegenover bv. een standaard X-vormig keyboard statief). Wel spijtig dat het net voor het ARP logo staat :-)
Wil je graag een wat uitgebreidere technische uitleg, dan verwijs ik je graag door naar mijn post van 18 maart 2021 want die post gaat over de veel goedkopere Behringer 2600 in 19" rack formaat die ik toen had gekocht omdat Bax Music er niet in geslaagd was mij een echte ARP 2600 FS te leveren :-)
Btw, ik ga beide synthesizers nog naast elkaar opstellen omdat ze uiteraard erg gelijkend zijn en perfect samen gebruikt kunnen worden. Maar de Behringer 2600 heeft wel 3 uitgebreidere VCO's dan de ARP 2600 FS + er zijn hier en daar nog wat kleine verschillen waardoor de ARP 2600 FS ook nog wat extra mogelijkheden krijgt.
Ik had het echt nooit voor mogelijk gehouden dat ik alsnog de trotse eigenaar van een (gloednieuwe) ARP 2600 FS te zijn zonder er de extreem hoge tweedehandsprijzen voor te moeten betalen... Het moment dat hij hier geleverd was werd hij trouwens automatisch al 50% tot zelfs dubbel zoveel waard dan de nieuwprijs, het is dus op alle vlakken enkel maar een win-win situatie voor mij :-)
Joepie!
25 juli 2023
Nieuw in mijn gitaarcollectie:
een legende uit de jaren '70 en '80...
in een nieuw jasje ter ere van zijn
50ste verjaardag...
Roland - JC-120 - JAZZ CHORUS-120
(50th Anniversary Limited Edition)
Ik heb het even nagekeken, als ik mij niet vergis heb ik sinds 2016 niet meer geïnvesteerd in de uitbreiding van mijn gitaarcollectie. De voornaamste reden is dat ik sinds toen geen enkele gitaar of bas meer heb gehoord of gezien die mijn interesse wekte om aan te kopen. Ik heb steeds vooral interesse gehad in eerder bijzondere gitaren met speciale configuraties, zonder echter naar de exclusieve originele gitaren te gaan uit de jaren '50, '60 en '70 die naar mijn mening sowieso veel te duur zijn (net zoals bij oude synthesizers het geval is).
Qua gitaarversterkers werk ik al heel lang met' virtuele' gitaarversterkers zoals de Line6 Spider IV en V modellen (+ Helix Native software) en AVID 'Eleven' hardware en software + ik gebruik ook nog een heel uitgebreid gamma aan gitaarversterker plug-ins in Pro Tools HD. Verder heb ik nog 2 kleine buizen gitaarversterkers (Marshall en Hughes & Kettner), nog een kleine Marshall solid-state gitaarversterker en een Ampeg solid-state basversterker. Al deze mogelijkheden samen waren altijd meer dan voldoende om tot zeer goede geluidsopnames te komen en ik heb nooit de behoefte gevoeld om nog meer versterkers aan te kopen.
Maar ik heb wel al sinds de jaren '80 een zwak voor het mooie cleane geluid van de oude Roland JC-120 Jazz Chorus versterkers en nog meer als de legendarische analoge chorus en vibrato gebruikt worden. Maar om de ene of de andere reden was ik in de veronderstelling dat de Roland JC modellen al vele jaren niet meer gemaakt werden en ben ik er dan ook nooit naar op zoek gegaan.
Tot ik een half jaar geleden een promotionele mail kreeg van Roland met de aankondiging van een speciale '50th Anniversary Limited Edition' van de Roland JC-120 met speciale kersenhouten afwerking waarvan er in een eenmalige productie run slechts 350 stuks gemaakt zouden worden. Je kon er toen eentje bij Roland reserveren, maar ik ging er vanuit dat dit een zeer dure aangelegenheid zou zijn, wat ten dele ook zo was (als ik mij goed herinner lag de prijs ruim boven de 2.000 euro). Ik heb er dan maar geen verdere aandacht meer aan besteed, alhoewel ik de kersenhouten afwerking wel veel mooier vond dan de standaard zwarte Tolex afwerking van de originele Roland JC versterkers.
Begin vorige week was ik echter per toeval online wat aan het rondneuzen op sites van muziekwinkels en plots zag ik daar een Roland JC-120 '50th Anniversary Limited Edition' aangeboden worden aan een aantrekkelijke prijs. Ik ben dan wat meer onderzoek gaan doen en toen bleek tot mijn verbazing dat de Roland JC-120 nog steeds gemaakt wordt met standaard Tolex afwerking en vooral ook dat de '50th Anniversary Limited Edition' goedkoper werd aangeboden dan de standaard versie! Blijkbaar waren er dus toch niet zoveel mensen die interesse hadden in de aanvankelijk veel duurder geprijsde '50th Anniversary Limited Edition' en/of vonden ze de kersenhouten afwerking niet zo geslaagd. Ik heb toen niet getwijfeld en heb onmiddellijk een Roland JC-120 '50th Anniversary Limited Edition' besteld. Enerzijds omdat ik er altijd al eentje wou hebben, maar dacht dat ze niet meer gemaakt werden en anderzijds omdat ik hem zeer mooi vind + er zijn er maar 350 van gemaakt, wat het toch ook weer wat exclusief maakt en daardoor prima geschikt is voor gebruik in een geluidsopnamestudio (voor live gebruik zou ik toch eerder voor de Tolex afwerking gekozen hebben denk ik)
Technisch gezien is de Roland JC-120 '50th Anniversary Limited Edition' identiek aan de standaard versie, de verschillen zijn louter cosmetisch:
- kersenhouten 'Deep Burgundy Open Pore' afwerking i.p.v. standaard Tolex afwerking. Roland heeft dit (als Japans bedrijf) vooral gedaan als ode aan de gekende Japanse kerselaars en hun wondermooie kersenbloesems
- een premium donkergrijs luidsprekerdoek i.p.v. het standaard zwart/wit gerasterd doek
- een met de hand gegraveerd aluminium plaatje aan de voorkant met het serienummer op (op mijn Roland JC-120 '50th Anniversary Limited Edition' is dit 181/350)
Tijdens mijn opzoekingswerk ben ik ook nog te weten gekomen dat de JC-120 sinds 1975 op de markt is en daardoor het langst lopende en onafgebroken geproduceerde product is in het Roland gamma. Maar blijkbaar kunnen ze in Japan toch niet zo goed tellen want 1975 + 50 jaar erbij = 2025 en we zijn nog maar 2023... dus eigenlijk is het de '48th Anniversary Limited Edition' :-) Maar blijkbaar werden de elektronische circuits voor de JC-120 al in 1973 ontworpen, waardoor het sommetje uiteindelijk wel zou kloppen.
Sinds 1975 zijn er vele versies van de Roland Jazz Chorus geweest met verschillende luidsprekerconfiguraties en verschillende wattages, maar in essentie wijken ze allemaal heel erg weinig van elkaar af qua klankkleur en mogelijkheden, het zijn en blijven allemaal de typische Roland JC versterkers. Vandaag de dag zijn er buiten de standaard JC-120 enkel nog 2 kleinere broertjes beschikbaar, namelijk de JC-40 en de JC-22. Maar hier zit een toch wel een addertje onder het gras... De JC-120 heeft een ingebouwde analoge verengalm (string reverb) en de originele, analoge chorus en vibrato circuits, terwijl de JC-40 en JC-22 hebben dit niet want daar zijn bovenvermelde effecten geheel digitaal, het is maar dat je het weet... In recensies lees ik nochtans dat je het verschil nauwelijks kan horen, maar ik heb toch liever het 'echte' werk als het over elektronische apparatuur uit de jaren 70' en '80 gaat...
Btw, over de jaren 70' en '80 gesproken, de JC-120 Jazz Chorus is een solid-state transistor versterker die redelijk uniek was in die periode want het was geen versterker die met analoge radiobuizen werkt zoals het overgrote merendeel van de toenmalige Fender en Marshall versterkers. Zoals de naam zelf het al zegt werd en wordt de JC-120 Jazz Chorus veel gebruikt voor jazz en door zijn ultra-cleane karakter ook veel voor funk (vooral in de USA). Maar de JC-120 is vooral zeer typerend voor het geluid van de new wave en post-punk uit de jaren 70' en '80. Bekende gebruikers waren onder andere Robert Smith van The Cure, Andy Summers van The Police en Johnny Marr van The Smiths. Maar ook in heavy metal werd en wordt hij nog steeds veel gebruikt voor ultra-cleane gitaargeluiden door o.a. James Hetfield van Metallica en Wes Borland van Limp Bizkit. Het is trouwens ook zo dat de Roland JC-120 ook uitermate geschikt is om gebruikt te worden met BOSS effect pedalen (BOSS is een divisie van Roland Corporation) omdat de JC-120 weinig tot geen eigen kleur toevoegt en meer dan sterk genoeg is om eender welke gitaargeluid met (heel) veel effecten op toch correct weer te geven via zijn 2 x 12" luidsprekers en 2 x 60 Watt versterkers
Ik heb de JC-120 '50th Anniversary Limited Edition' ondertussen in de studio en hij klinkt nog mooier dan ik mij had voorgesteld! Het is wel zo dat de versterker op hogere volumes wat ruist (daar zijn JC-120 versterkers ook voor gekend), maar zulke geluidsvolumes zijn in een geluidsopnamestudio toch niet van tel dus dat stoort mij absoluut niet.
En de kersenhouten 'Deep Burgundy Open Pore' afwerking vind ik ook zeer geslaagd en straalt echt wel een zekere klasse uit die je niet hebt bij de JC-120 met standaard zwarte Tolex afwerking, nice!
Ik hoop hem vooral te gebruiken voor bariton gitaren waar ik grote liefhebber van ben, het ultra-cleane geluid zal daar zeker bij helpen en dan een streepje verengalm en stereo analoge chorus of vibrato erbij, jammie!
05 juni 2023
Upgrades in de studio - deel 5
OpenCore Legacy Patcher
Deze keer is het geen stevige investering waar ik weer eens maanden op moest wachten, maar wel gratis open source software die een wereld van verschil uitmaakt voor gebruikers van oudere Apple computers zoals ik.
Ik ken deze software al enkele jaren en was deze upgrade eigenlijk al meer dan een jaar aan het voorbereiden door op geregelde tijdstippen gebruikerservaringen op te volgen op verschillende pro audio forums. En ik heb ook vele YouTube tutorial video's te bekeken van oudere en recente versies van OpenCore Legacy Patcher + specifiek het gebruik ervan op Mac's die Pro Tools | HDX kaarten gebruiken. Maar pas enkele weken geleden ben ik gestart met OpenCore Legacy Patcher zelf te gaan gebruiken omdat ik over de 0.6.6 versie van OpenCore Legacy Patcher enkel maar positieve berichten zag + dit is ook de meest gebruiksvriendelijke en best werkende versie.
Maar wat is OpenCore Legacy Patcher?
Apple heeft de onhebbelijke gewoonte om oudere Mac computers uit te sluiten bij upgrades van het macOS waardoor elk Mac model zijn specifieke 'maximum' macOS versie heeft. OpenCore Legacy Patcher maakt het mogelijk toch recentere, niet officieel ondersteunde versies van het macOS te installeren. Dit gebeurt door een patch te plaatsen op de macOS installer op de EFI Boot partition van de Mac OS Installer (op een USB stick) en door eens het macOS geïnstalleerd is ook op de EFI Boot partition van de Startup Disk zelf een patch te plaatsen. Dus iedere keer je vervolgens je Mac opstart wordt het MacOS misleid en 'denkt' het macOS dat het een recentere Mac is dan in werkelijkheid het geval is. OpenCore Legacy Patcher werkt op elke oude Mac sinds 2006 op de markt is, in de praktijk zijn dit alle Mac's vanaf de modellen:
- MacBook 1.1 (2006)
- MacBook Air 1.1 (2008)
- MacBook Pro 1.1 (2006)
- Mac mini 1.1 (2006)
- iMac 4.1 (2006)
- Mac Pro 1.1 (2006)
- Xserve 1.1 (2006)
Ik gebruik al vele jaren twee Mac Pro 5.1 3,33 GHz 6-core Intel Xeon 'Westmere' computers:
- eentje uit 2010 in mijn kantoor met Pro Tools Studio en Logic Pro X erop geinstalleerd
- eentje uit 2012 in de studio met Pro Tools Ultimate (met 3 Pro Tools | HDX kaarten) en Logic Pro X erop geinstalleerd
Dit is een foto van een Mac Pro 5.1 3,33 GHz 6-core Intel Xeon 'Westmere' zonder zijpaneel:
De Mac Pro 5.1 (en ook alle versies vanaf de eerste Mac Pro 1.1) heeft als bijnaam "cheesegrater" door de gaatjes in de aluminium behuizing, maar voor vele professionele Mac gebruikers in de audio en video wereld is dit de beste computer die Apple ooit ontworpen heeft. Dit is omdat de Mac Pro's vanaf model 1.1 tot 5.1 geheel modulair is en dus op vele manieren uitgebreid en geüpgraded kan worden. Er zijn bv. 4 HDD bays, 2 CD/DVD drive bays, 6 PCIe slots en zelfs de gehele CPU met RAM staat op een tray die je er eenvoudig kan uitschuiven en vervangen. Mijn Mac Pro 5.1 in de studio is bv. uitgebouwd met 7 SSD's (waarvan 2 op een PCIe kaart en eentje in de bovenste lege CD/DVD drive bay), een Metal-compatible Graphics kaart, PCIe kaart met extra USB aansluitingen + nog een 6-slot PCIe Expansion Chassis aangesloten (met de 3 Pro Tools | HDX kaarten in geïnstalleerd).
Omdat mijn Mac Pro 5.1 zo extreem uitgebreid en geüpgraded is heb ik altijd geprobeerd mijn Mac Pro 5.1 zo lang mogelijk te kunnen blijven gebruiken, maar ik botste meer en meer tegen het feit aan dat elke Mac dus zijn specifieke 'maximum' macOS versie heeft. Voor een Mac Pro 5.1 is dit macOS Mojave (macOS 10.14) uit 2018 als je een Metal-compatible Graphics kaart hebt. Ik werkte dan ook al 5 jaar met macOS Mojave en meer en meer software pakketten vereisen tegenwoordig minimum macOS Monterey (macOS 12) die sinds oktober 2021 beschikbaar is. Ik was dus software gewijs stilaan achterop aan het raken, alhoewel Pro Tools Ultimate wel steeds min of meer up-to-date was omdat macOS Mojave (macOS 10.14) nog steeds ondersteund werd. Het was vooral met Logic Pro X dat ik echt achterop aan het raken was, ik zat vast op versie 10.5.1 terwijl de meest recente versie 10.7.8 is.
En hier is OpenCore Legacy Patcher dan ter hulp gekomen, want met versie 0.6.6 was het heel eenvoudig om toch macOS Monterey te installeren op mijn twee Mac Pro 5.1's die beide meer dan 10 jaar oud zijn, geweldig! Ik ben nu dus weer helemaal up-to-date, met een macOS dat nog maar 2 jaar oud is en alle huidige DAW's ondersteunt!
Een meer recentere Mac Pro kopen had ook in principe ook mogelijk geweest maar die Mac Pro's zijn veel minder interessant want de Mac Pro 6.1 die einde 2013 werd uitgebracht is helemaal niet modulair (en heeft als bijnaam de "trash can" omdat hij op een klein blinkend zwart plastic vuilbakje lijkt, hij is ook werkelijk maar 25 cm hoog):
En de Mac Pro 7.1 uit 2019 (en de vandaag op de Apple World Wide Developers Conference gelanceerde Mac Pro 8.1 die dezelfde behuizing heeft) ziet er weliswaar erg indrukwekkend uit:
Maar hij is toch heel wat minder modulair dan een Mac Pro 5.1. want je kan bv. de RAM en CPU niet zelf upgraden of eenvoudig zelf SSD's toevoegen en bij de nieuwe Mac Pro 8.1 kan je zelfs geen PCIe Graphics kaart naar keuze meer gebruiken. En dan praat ik nog niet over de exuberant hoge prijzen voor deze Mac Pro's... en hoe weinig verschil er eigenlijk maar is met de recente modellen Mac mini en Mac Studio met Apple Silicon M2 chips aan veel lagere prijzen.
Nog even ter info: het is met OpenCore Legacy Patcher ook mogelijk om de meest recente versie macOS Ventura (macOS 13) dat sinds oktober 2022 beschikbaar is op een Mac Pro 5.1 te installeren en dit blijkt ook goed te werken volgens wat ik erover lees. Maar ook hier volg ik dezelfde procedure als voorheen: pas eens macOS Ventura (macOS 13) geheel op punt staat en Open Core Legacy Patcher alle huidige probleempjes die eigen zijn aan macOS Ventura (macOS 13) kan patchen zal ik pas de overstap maken en volg ik ondertussen de pro audio forums en YouTube tutorial video's op de voet. Ondertussen is OpenCore Legacy Patcher 0.6.7 ook al uitgekomen met vooral verbeteringen voor het patchen van macOS Ventura (macOS 13) maar voor een Mac Pro 5.1 met macOS Monterey (macOS 12) is er weinig tot geen verschil.
Vandaag werd op de Apple World Wide Developers Conference ook nog het nieuwe macOS Sonoma (macOS 14) voorgesteld dat in oktober 2023 gelanceerd zal worden. En volgens de eerste berichten is de kans zeer groot dat er een OpenCore Legacy Patcher komt die ook macOS Sonoma (macOS 14) zal kunnen kan installeren op oudere Mac's. Dus met wat geluk kan ik nog vele jaren verder met mijn oude Mac Pro 5.1...
Maar voorlopig is voor mij maar één ding echt belangrijk:
En ik heb ook nog een Mac mini 6.1 uit 2012 met Pro Tools Studio en Logic Pro X erop voor het opnemen van Roland V-Drums en ook die werd perfect geüpgraded naar macOS Monterey (macOS 12), dus hier geldt:
Samengevat heb ik nu volgende DAW's:
In de studio:
- Mac Pro 5.1 + macOS Monterey 12.6.6 + Pro Tools Ultimate 2023.3 (met 3 Pro Tools | HDX kaarten) + Logic Pro X 10.7.8
In de V-Drums Room:
- Macmini 6.1 + macOS Monterey 12.6.6 + Pro Tools Studio 2023.3 + Logic Pro X 10.7.8
Op mijn kantoor:
- Mac Pro 5.1 + macOS Monterey 12.6.6 + Pro Tools Studio 2023.3 + Logic Pro X 10.7.8
Dus ik ben eindelijk weer helemaal... bijgebeend!
11 mei 2023
Upgrades in de studio - deel 4
+ (een beetje) nieuw in mijn synthesizercollectie:
waldorf -
QUANTUM MK2
Sinds oktober 2018 heb ik een waldorf - QUANTUM digitale synthesizer in mijn synthesizercollectie, een droom van een machine voor sound design en experimentele klanken. In mijn post van 13 oktober 2018 kan je daar alles over lezen en dit is hoe die synthesizer eruitziet:
Maar waldorf heeft niet stil gezeten en heeft enkele maanden geleden een MK2 versie uitgebracht die gisteren eindelijk geleverd werd. Een waldorf QUANTUM MK2 ziet er zo:
Het eigenlijke ontwerp werd niet gewijzigd, het grootste verschil is uiteraard de kleur + sommige knoppen zijn nu metaalkleurig voor een beter visueel overzicht in plaats van allemaal zwarte knoppen. Maar ook technisch zijn er enkele verschillen:
- eerst en vooral werd het klavier geüpgraded naar een FATAR TP/8SK klavier met polyfone aftertouch, voor mij is dit een erg belangrijke upgrade want een klavier met polyfone aftertouch van zeer hoge kwaliteit is erg zeldzaam. Ik heb ook nog een ASM Hydrasynth Deluxe met een klavier met polyfonische aftertouch, maar dit is toch duidelijk minder goed. Maar de prijs van een Hydrasynth Deluxe is ook minder dan de helft + ASM maakt hun klavieren zelf en gebruikt niet de professionele FATAR klavieren uit Italië die je in zo goed als alle high-end synthesizers terug kan vinden
- het interne Flash geheugen om samples in op te slaan werd uitgebreid van 4 GB naar 59 GB
- alle kinderziektes zijn eruit gehaald + er zit een beter zichtbaar en iets gevoeliger aanraakscherm in, maar dat verschil is eerder klein te noemen
- een MK2 is nu ook 16-stemmig polyfoon (enkel met digitale filters) i.p.v. standaard 8-stemmig polyfoon (met analoge en/of digitale filters), maar een firmware update maakte dit ook mogelijk op de originele versie. Qua synthesizer engines en dergelijke is er geen verschil tussen de originele versie en de MK2 want ze gebruiken allebei identiek dezelfde CPU. Dus ook naar de toekomst toe zal de originele versie steeds even up-to-date kunnen blijven mocht de firmware voor de MK2 nog verder evolueren. Ter info: dit geldt ook voor de waldorf Iridium en de Iridium Keyboard want dit zijn de kleine broertjes van de Quantum die ook dezelfde CPU delen
Verder is er nog 1 klein verschil met de originele versie: op de MK2 staat voor de eerste keer het nieuwe waldorf logo afgebeeld:
Dit was het oude logo:
Toen ik het nieuwe logo voor de eerste keer zag enkele maanden geleden vond ik het op het eerste zicht geen verbetering, het oude logo heeft veel meer karakter en originaliteit in zich... Het nieuwe logo lijkt alsof het aangemaakt werd met een gratis online tool om snel zielloze bedrijfslogo's te maken. Maar wellicht heeft het ook te maken met nostalgie want ik heb hier al op zijn minst 20 jaar lang een koffiemok in gebruik met het oude logo op (heb ik ooit eens gekregen op de Musikmesse in Frankfurt) + ik heb al vele jaren een waldorf Blofeld Keyboard, een waldorf STVC en uiteraard ook de originele Quantum die uiteraard allemaal het oude logo dragen.
Maar... nu ik de Quantum MK2 in mijn bezit heb vind het logo eigenlijk toch wel mooi met dat oranje golfje en witte letters op een donkerblauwe achtergrond, het oude logo had er toch niet op zijn plaats geweest denk ik...
Ter info: mijn de originele Quantum staat te koop op tweedehands.be, dit kan een buitenkansje zijn want hij is in perfecte staat...
Wat een vreemde foto... het scherm is actief... en alle LED's branden... zonder ingeplugd te zijn en de stroomschakelaar staat uit...
Straffe mannen daar bij Waldorf Music in Duitsland :-)
31 maart 2023
Upgrades in de studio - deel 3
ROLI -
Seaboard RISE 2 - MIDI Controller
Ook deze MIDI controller was al enige tijd geleden besteld en werd enkele dagen geleden eindelijk geleverd. Ik zat er al erg lang naar uit te kijken omdat ik een grote fan ben van de Seaboard RISE omdat ROLI naar mijn mening de beste MPE (MIDI Polyphonic Expression) technologie heeft die er momenteel beschikbaar is (of in ieder geval toch voor keyboardspelers en pianisten, want er bestaan ook MPE controllers die vooral gericht zijn op gitaristen en daarom gebruik maken van een fretboard lay-out i.p.v. een keyboard lay-out).
Ik heb hem in februari rechtstreeks bij ROLI moeten vooruitbestellen (en betalen) want dit is de enige manier waarop je tegenwoordig nog een ROLI Seaboard RISE 2 kan kopen. ROLI verkoopt dus enkel nog rechtstreeks aan de eindconsument en werkt niet meer met dealers en muziekwinkels. En eens besteld is het sowieso nog 1 of zelfs 2 maanden wachten op de levering, want ROLI laat ze pas fabriceren als een batch volledig op voorhand uitverkocht is.
Ik heb al sinds 2017 een ROLI Seaboard RISE 49 en enkele maanden geleden heb ik ook nog 2 ROLI Seaboard Block's gekocht om buiten de studio te kunnen gebruiken, je kan er veel meer over lezen in de posts van 22 augustus 2017, 09 november 2017 en 01 december 2022.
Een ROLI Seaboard RISE 49 (het getal 49 staat voor het aantal toetsen/keywaves want er bestaat ook nog een RISE 25) en een ROLI Seaboard RISE 2 (het cijfer 2 staat voor het nieuwe model nr. 2) verschillen op het eerste zicht niet zoveel van elkaar:
Het is net hetzelfde aluminium chassis, de RISE 49 is zwart geschilderd met verf die redelijk gemakkelijk te beschadigen valt (alhoewel mijn RISE 49 nog steeds puntgaaf is), de nieuwe RISE 2 is geanodiseerd aluminium met een grijsblauwe kleur die veel beter tegen een stootje kan + de lichtere kleur zorgt er ook voor dat je hem in het donker beter kan zien.
De interne sensortechnologie werd ook gemoderniseerd waardoor een RISE 2 nog wat gevoeliger voor aanraking is dan een RISE 49, je kan er dus wat zachter en met nog meer nuance op spelen. Maar het grootste verschil tussen beide controllers is dat de RISE 2 nieuw ontworpen siliconen keywaves heeft. Ze zijn iets breder en platter van vorm maar het is vooral een klein ribbeltje op het midden van elke keywave dat het grote verschil maakt.
Dit zijn de keywaves van een ROLI Seaboard RISE 49, de witte streepjes zijn erop gedrukt met witte verf en dus niet voelbaar met je vingertoppen:
Dit zijn de keywaves van de nieuwe ROLI Seaboard RISE 2, de Keywaves2, hier zie je duidelijk dat de witte en zwarte ribbeltjes bovenop alle keywaves liggen waardoor je ze net heel duidelijk kan voelen met je vingertoppen:
Door die ribbeltjes voel je met je vingers veel beter waar het midden van een keywave is waardoor het eenvoudiger wordt om de juiste toonhoogte te spelen. Bij de RISE 49 moet je namelijk over het algemeen een tijdje intensief oefenen vooraleer je vanzelf het midden van een keywave raakt en dus niet vals speelt. Bij de nieuwe RISE 2 wordt het voor mensen zonder ervaring met het spelen op een Seaboard RISE dan ook gemakkelijker om er eentje te leren bespelen. Je kan op bovenstaande foto ook nog goed zien dat je nu ook gemakkelijker tussen de witte keywaves omhoog kan glijden, bij keywaves op de RISE 49 is dit net dat beetje minder.
Samengevat zijn de verschillen tussen beide controllers op het eerste zicht misschien eerder klein te noemen, maar in de praktijk is het verschil toch groter dan verwacht want het speelcomfort is duidelijk verbeterd, vooral voor wie er weinig tot geen ervaring mee heeft.
Ik heb ondertussen de ROLI Seaboard RISE 2 al eens goed kunnen uitproberen en de nieuwe keywaves zijn inderdaad gemakkelijker te bespelen + het wisselen tussen een oude RISE 49 en de nieuwe RISE 2 geeft ook weinig problemen. Maar dat heeft wellicht vooral te maken met het feit dat ik al lang op een RISE 49 speel waardoor er een vorm van spiergeheugen is ontstaan.
Ik weet in ieder geval nu al dat ik nog veel plezier ga beleven aan deze prachtige MIDI keyboard controller met de beste MPE technologie die momenteel beschikbaar is, ik ben en blijf een zeer grote fan!
En ja, onderstaande foto is van mijn hand :-)
11 maart 2023
Upgrades in de studio - deel 2
Genelec - 8341A - SAM Studio Monitor (x2)
Ook deze luidsprekers had ik al lang geleden besteld maar ook weer door het wereldwijd tekort aan computerchips waren vele modellen van de Genelec 'The Ones' ook niet leverbaar, maar... ook deze heb ik eindelijk mogen ontvangen!
Of dit werkelijk een upgrade is kan betwist worden, want ze vervangen 2 Genelec 8351A monitors... De Genelec 8351A was het eerste model SAM Studio Monitor in het 'The Ones' gamma uit 2014. Drie jaar later kwamen de kleinere 8331A en 8341A met verbeterde technologie, nieuw ontworpen drivers en meer DSP rekenkracht.
Ik had in 2018 gekocht:
- 5 x 8331A
SAM Studio Monitor
- 2 x 7360A SAM Subwoofer
- 4 x 8351A SAM Studio Monitor
- en ook nog
2 x 8320A SAM Studio Monitor (maar deze hebben met deze post niets te maken)
De 5 x 8331A met de 2 x 7360A subwoofer werden mijn 5.1 surround set-up en 2.1 set-up, deze staan opgesteld op oorhoogte terwijl je zit. Het probleem was echter dat als je recht ging staan het klankbeeld gedeeltelijk wegviel want dan stonden de 8331A's te laag opgesteld. Dit had ik opgelost door boven de linker en rechter 8331A telkens een veel grotere 8351A te plaatsen, Als ik dan rechtopstaand luisterde had ik terug een volledig klankbeeld + door het veel grotere vermogen van de 8351A's (samen met de 7360A Subwoofers) kon ik ook korte periodes op hoog volume beluisteren als ik dat wenste.
Maar... het klonk niet hetzelfde, de 8351A klinkt fundamenteel anders dan een 8331A (ik laat bewust in het midden of dit beter of slechter is, het is gewoon 'anders')... Dit heeft weinig te maken met het verschil in grootte, maar wel met het verschil in technologie. Want de 8331A en de 8431A klinken wel identiek omdat ze dezelfde technologie delen, dit is erg duidelijk in allerhande professionele online reviews. Dit gegeven heeft toen ook mee bepaald om in 2018 voor 5 x 8331A's te gaan en niet voor de veel duurdere 8341A's omdat ze toch hetzelfde klinken en 8331A's volgens de technische info van Genelec voldoende sterk zijn voor mijn Control Room (wat ook klopt trouwens, de beveligingscircuits in mijn 8331A's zijn nog nooit geactiveerd geweest).
Wat ook niet onbelangrijk is: toen ik in 2018 de 4 x 8351A's kocht kwam enkele weken of maanden later de verbeterde 8351B uit (met de technologie van de 8331A en 8341A) en werd de productie van de 8351A stopgezet. Het spreekt voor zich dat ik dit niet grappig vond, want plots halveerde de waarde van 8351A's en zou ik terug hetzelfde bedrag moeten betalen om de 8351A's te vervangen door de vernieuwde 8351B. Dit heb ik dan ook niet gedaan en toen was ik ook erg teleurgesteld in de strategie van Genelec om geen inruilprogramma aan te bieden voor kopers zoals ik die 3 of 6 maanden voor de lancering van de 8351B één of meerdere 8351A's gekocht hadden...
Maar het probleem van het verschil in in klankbeeld tussen zittend en rechtopstaand beluisteren bleef uiteraard bestaan omdat ik nog steeds de 8351A's had. Na verloop van tijd begon in dan toch te overwegen om de twee 8351A's die boven de 8331A's staan te vervangen door de 8351B (de 2 andere 8351A's gebruik ik niet om kritisch te beluisteren want deze zijn gericht naar de achterkant van de Control Room, niet naar de mix positie). Na wat online onderzoek en allerhande professionele online reviews van de 8351B gelezen te hebben bleek echter dat de 8351B... anders klinkt dan de 8331A en de 8341A! (ook hier laat bewust weer in het midden of dit beter of slechter is). Want de 8351B gebruikt op zijn beurt ook weer nieuwere technologie dan de 8331A en 8341A, namelijk nieuw ontworpen drivers en versterkers (maar heeft wel dezelfde DSP rekenkracht als de 8331A en de 8341A), tja...
Dus... als ik hetzelfde klankbeeld wil tussen zittend en rechtopstaand beluisteren zijn er maar 2 mogelijkheden: de 8351A's vervangen door 8331A's of 8341A's, want alleen deze 2 modellen delen dezelfde technologie en dezelfde drivers. En aangezien ik graag wil dat bij rechtopstaand luisteren ik ook korte periodes erg luid kan beluisteren als ik dat wens, dan is de 8341A de meest logische keuze...
Vandaar dus ik dat ik in het begin van deze post stel dat het betwist kan worden of het vervangen van 8351A's door 8341A's werkelijk een upgrade is... Want je zou dit kunnen beschouwen als een downgrade naar een kleiner model of het missen van een upgrade naar een beter en recenter model...
Btw, ondertussen heb ik de 8351A's vervangen door de 8341A's en heb ik met de GLM 4.3 software alle SAM monitors opnieuw gekalibreerd en wat blijkt:... er is geen verschil meer tussen zittend en rechtopstaand luisteren, dus of nu een downgrade of het missen van een upgrade is... voor mij is het in ieder geval een grote upgrade en is de... opdracht volbracht!
06 maart 2023 (aangevuld op 20 maart 2023)
Upgrades in de studio - deel 1
iConnectivity -
mioXL - MIDI Interface (x4)
Ze waren al lang geleden besteld maar door het wereldwijd tekort aan computerchips was de iConnectivity mioXL niet leverbaar, maar... vandaag heb ik ze eindelijk mogen ontvangen!
In mijn post van 26 oktober 2017 kan je lezen hoe ik tot de aankoop van mijn 2 originele iConnecticity mio10's gekomen ben en dit had toen vooral te maken met aanslepende USB problemen. Na verloop van tijd heb ik dan nog een 3de mio10 gekocht omdat ik meer MIDI aansluitingen nodig had en dit werkte aanvankelijk prima. Maar na verloop van tijd begon ik terug problemen met USB te ondervinden nadat ik nog enkele extra USB apparaten wilde aansluiten op mijn Mac Pro.
iConnecticity was toen reeds uitgekomen met de opvolger van de mio10, de mioXL. Het grote verschil tussen beide MIDI interfaces is dat de mio10 ontworpen werd om via USB op een computer aangesloten te worden en de mioXL via RTP-MIDI via ethernet met een standaard UTP-kabel. Dit wil dus zeggen dat de mioXL geen verbinding via USB meer nodig heeft met als gevolg dat de USB bussen van mijn Mac Pro volledig ontlast worden voor het verzenden en ontvangen van alle MIDI data. De originele mio10 had ook al RTP-MIDI aan boord, maar slechts 4 bussen, de mioXL werkt echter volledig via RTP-MIDI.
Ik had 3 mio10's in de Control Room maar geen in de V-Drums Room omdat de afstand te lang was voor USB kabels (zeker in combinatie met de 3 mio10's die ook via USB aangesloten waren). Maar aangezien RTP-MIDI probleemloos over een 100 m lange UTP kabel kan vormt de afstand van de V-Drums Room tot in de machinekamer geen probleem meer en heb ik meteen 4 MioXL's gekocht.
Mijn oude, getrouwe Mac Pro 5.1 heeft ook 2 aparte ethernetpoorten, eentje dient voor de verbinding met het studio netwerk (LAN) + internet, de andere ethernetpoort wordt enkel gebruikt voor het AVID S3 Control Surface voor de bediening van Pro Tools. Hier staat nog een 8 poorts ethernet switch tussen, dus daar zijn dus nog meer dan voldoende ethernet poorten vrij en dus perfect geschikt voor de 4 mioXL MIDI interfaces. En zo blijft RTP-MIDI onafhankelijk van het studio netwerk, iets wat op zich trouwens niet hoeft want RTP-MIDI gebruikt zeer weinig bandbreedte op een netwerk (maar ik hou RTP-MIDI + het AVID S3 Control Surface en mijn LAN toch liever netjes gescheiden).
Ik ga hier niet alle verschillen tussen de mio10 en de mioXL uitleggen, want het enige waar het hier om gaat is het feit dat mijn volledige MIDI set-up via RTP-MIDI zal gaan werken en dat is een zeer grote stap voorwaarts want dan ben ik eindelijk definitief verlost van heel dat USB gedoe.
Maar... in die post van 26 oktober 2017 kan je ook lezen dat het toen 2 maanden geduurd heeft om de oorspronkelijke 2 mio10's werkend te krijgen omdat er toen erg trage customer support was van iConnectivity, er online zo goed als geen informatie te vinden was + de iConfig software om de mio10 te programmeren nog niet op punt stond (en vooral erg verwarrend was). Maar ondertussen werd de support afdeling van iConnectivity flink uitgebreid en krijg je nu snel antwoord bij vragen + de iConfig software werd vervangen door de 'Auracle for X-Series' software die veel gebruiksvriendelijker is + er zijn nu ook heel wat YouTube filmpjes beschikbaar die stap voor stap het configureren van een mioXL uitleggen. Dus ik heb er goede hoop op dat ik alles snel aan de praat zal krijgen...
Toevoeging op 20 maart 2023:
Ik heb ondertussen de mogelijkheid gehad de oude mio10's te vervangen door de nieuwe mioXL's, iets wat dankzij mijn minutieus genummerde bekabeling redelijk eenvoudig was. Vervolgens moest ik met de 'Auracle for X-Series' software heel het TRP-MIDI netwerk programmeren... en dat was tegen alle verwachtingen op een uurtje of 2-3 klaar! In het begin was het uiteraard even zoeken, maar eens ik het principe begreep ging alles heel vlot.
Ik kan dan ook niets anders zeggen dan dat ik erg tevreden ben over de mioXL's en vooral ook over de 'Auracle for X-Series' software, want alles is logisch en eenvoudig in te stellen. En ik ben ook erg verbaasd over hoe goed en stabiel het RTP-MIDI netwerk presteert, wat een verschil met USB! Het is alsof je het 2de decennium van 21ste eeuw binnenstapt... wat ook klopt natuurlijk, want MIDI werd uitgevonden in 1983, USB in 1996 en de mioXL met 22 RTP-MIDI poorten bestaat pas sinds 2021 (maar het RTP-MIDI protocol zelf bestaat eigenlijk al sinds 2005 op Apple computers met de komst van MAC OS 10.4).
Maar het is natuurlijk de iConnectivity mioXL die hier alle lof verdient omdat dit de eerste MIDI interface ter wereld is die 22 RTP-MIDI poorten heeft waardoor USB helemaal niet meer nodig is. De mio10 had slechts 4 RTP-MIDI poorten en was dus via RTP-MIDI absoluut niet bruikbaar voor grote MIDI studio's zoals de mijne... en met drie mio10's botste ik tegen de grenzen van wat via USB technisch mogelijk is... ik ben heel blij dat ik daar eindelijk vanaf ben...
03 maart 2023
Nieuw in mijn synthesizercollectie:
KORG - miniKORG 700FS
(limited edition)
KORG heeft de voorbije jaren verschillende 'limited edition' FS (Full Size) versies uitgebracht van oude legendarische synthesizers uit de jaren '70.
Eerst was er de ARP 2600 FS uit 1971 tot 1975 in 2020:
Deze semi-modulaire synthesizer had ik officieel gekocht en ook volledig betaald bij de bestelling, naar uiteindelijk is deze nooit geleverd geworden wegens uitverkocht. Er waren namelijk wereldwijd misverstanden rond hoeveel toestellen er gebouwd gingen worden waardoor er meer verkocht werden (via pre-order) dan er uiteindelijk daadwerkelijk geleverd konden worden.
De KORG MS-20 FS uit 1978 tot 1983 volgde in 2021:
Oorspronkelijk was de KORG MS-20 zwart zoals rechts bovenaan op de foto, maar de KORG MS-20 FS kwam ook in het wit, blauw en groen.
Deze heb ik niet gekocht omdat ik al een KORG MS-20 Kit heb die enkele jaren daarvoor was uitgekomen als bouwpakket op ware grootte:
En in 2022 volgde dan de KORG miniKORG 700FS uit 1974, de (voorlopig?) laatste FS versie van oude, legendarische synthesizers:
Alle 3 de FS versies werden zo authentiek mogelijk nagebouwd, waaronder een groot deel ook handwerk was, maar tegelijkertijd werden deze synthesizers ook voorzien van moderne snufjes zoals MIDI en USB aansluitingen en voor de miniKORG 700FS ook nog 14 geheugenplaatsen, een arpeggiator, een 'string reverb' en een klavier met monofone aftertouch.
De geschiedenis van de miniKORG 700FS gaat terug tot 1973 toen de eerste versie uitkwam, de miniKORG 700:
Deze monofone synthesizer had slechts 1 oscillator (VCO) en werd ontworpen door de Japanner Fumio Mieda die toen al voor KORG werkte. De miniKORG 700 was de eerste synthesizer die ooit in Japan ontworpen en gebouwd werd en was bedoeld als een goedkope, eenvoudige synthesizer die voor iedereen betaalbaar zou zijn. Dit in tegenstelling tot de peperdure Amerikaanse synthesizers uit de jaren '70 van Moog, Sequential Circuits, Oberheim en ARP (de naam ARP werd pas recent eigendom van KORG).
In 1974 werd de miniKORG 700 opgevolgd door de miniKORG 700S:
Deze had 2 oscillators waardoor de klankmogelijkheden uiteraard sterk uitgebreid werden hij heeft ook enkele effecten zoals bv. 3 verschillende ring modulators. De besturing van deze nieuwe functies werden niet toegevoegd aan de voorkant maar wel bovenaan links ter vervanging van het houten paneeltje dat aanwezig was op de 700.
Bij de nieuwe miniKORG 700FS werd op dat paneeltje nog een joystick toegevoegd:
Maar... de originele ontwerper Fumio Mieda had in 1974 in zijn ontwerp voor de 700S ook al een joystick voorzien, maar deze werd uiteindelijk weggelaten om de prijs te drukken. Dus het toevoegen van een joystick aan de 700FS is eigenlijk het eindelijk toch kunnen uitvoeren van het originele ontwerp uit 1974. Ter info: Fumio Mieda leeft nog steeds, werkt nog steeds voor KORG en was teamleider van een team jonge synthesizerontwerpers die de 700FS ontworpen hebben. Zij konden dus steeds terecht bij de originele ontwerper, waardoor de klankkleur van de 700FS voor 99% identiek is aan een originele 700S. Aan het originele ontwerp werd zoals ik al eerder vermelde ook nog een authentieke 'string reverb' toegevoegd omdat dit type reverb zo typisch is voor het synthesizergeluid uit de jaren '70 en '80. Op bovenstaande foto kan je helemaal bovenaan ook nog de 10 toegevoegde drukknoppen zien voor het selecteren van de 14 geheugenplaasten en om de arpeggiator mee te bedienen + deze knoppen dienen ook om allerhande interne instellingen te kunnen wijzigen (bv. alle MIDI instellingen). Over MIDI gesproken: tot mijn grote verbazing sturen alle knoppen en sliders real time MIDI data uit! Dus alles wat je doet op de 700FS kan in een DAW opgenomen worden als MIDI data en gereproduceerd worden...
De miniKORG 700FS is ondertussen een klein jaar op de markt en er zijn wereldwijd nog maar een beperkt aantel exemplaren beschikbaar van deze 'limited edition' (deze keer dus geen grote tekorten zoals bij de ARP 2600 FS het geval was). Het spreekt voor zich dat dit type synthesizer slechts voor een beperkt aantal, meestal wat oudere mensen interessant is (vooral voor verzamelaars), want voor een fractie van zijn prijs koop je een moderne synthesizer met een veelvoud aan mogelijkheden. Daardoor is de 700FS de laatste tijd ook wat in prijs gedaald en werd hij plots interessant voor mij om aan te kopen, want zijn originele prijs vond ik net dat beetje teveel voor wat het eigenlijk maar is, namelijk een stokoude monofone synthesizer met wat aanpassingen die hem ook in de 21ste eeuw bruikbaar maken (vooral MIDI en de 14 geheugenplaatsen).
Maar ik had vanaf de eerste dag dat de 700FS aangekondigd was al wel heel veel interesse in deze synthesizer omdat hij zo typisch was voor de sound van de jaren '70 en '80. Hij werd o.a. gebruikt door Human League, 'Being Boild' is bijna uitsluitend een 700S en the Normal (de eerste band van Daniel Miller) want 'Warm Leatherette' is ook bijna uitsluitend een 700S. Maar ook bv. door The Cure, de synthesizerlijn in 'A Forest' is een ook een 700S.
Ook in de zachtere genres was de 700S erg populair, het was bv. de favoriete synth van de Japanse componist Kitaro, en... het was ook de favoriet synth van Vangelis! Voordat de Yamaha CS-80 uitkwam in 1978 gebruikte Vangelis vooral een miniKORG 700S voor al zijn experimentele synthesizerklanken op zijn eerste 4 albums 'Heaven And Hell' (1975), Albedo 0.39' (1976), 'Spiral' (1977) en 'Beauborg' (1978). Dit kwam vooral door het feit dat de 700S 3 verschillende ring modulators heeft waardoor je die typische metaalachtige klanken kan maken waar die eerste 4 albums zo bekend voor zijn. Er wordt trouwens gezegd dat bv. alle synthesizergeluiden in het bekende nummer 'Pulstar' met een miniKORG 700S gemaakt werden...
Ik ben dan ook erg blij dat ik alsnog aan een redelijke prijs een miniKORG 700FS heb kunnen kopen waardoor het 'klankenpallet van Vangelis' in mijn studio weer wat uitgebreider is geworden (vooral dan om snel en gemakkelijk die typische en authentieke ring modulator klanken te kunnen maken).
Ik ben ook erg tevreden over de bouwkwaliteit van de miniKORG 700FS want hij is zwaarder en groter dan je op het eerste zicht zou verwachten. En zijn sound is erg mooi en warm, ook bijzonder geschikt voor baslijnen en solo's (door de joystick en aftertouch), de 'string reverb' is ook een mooie toevoeging om stante pede mee naar de jaren '70 te reizen. Maar zijn echt wel die 3 prachtige en eenvoudig te gebruiken ring modulators die voor mij met alle eer en lof gaat lopen.
Btw, de miniKORG 700FS wordt geleverd met een mooie, retro transportkoffer, wat uiteraard ook een invloed had op de aanvankelijk erg hoge aankoopprijs. Voor mij had deze koffer niet per se gehoeven, maar het past natuurlijk wel mooi in het algehele plaatje van een oude synthesizer uit de jaren '70...
Copyright © 1995-2024 van Delta Music Belgium • Dolby Atmos Music Studio • Rummenweg 30 • 3800 Sint-Truiden • België
Alle rechten voorbehouden
Privacyverklaring en cookiebeleid
Alle productnamen, logo's en merken zijn eigendom van hun respectievelijke eigenaren.
Alle bedrijfs-, product- en servicenamen die op deze website worden gebruikt, dienen uitsluitend ter identificatie.
Het gebruik van deze namen, logo's en merken impliceert geen endorsement.
